
van den Berg

van Vught

Jongedijk

van Dinther |
Het
onderzoek naar de familie van den Berg
Email
Dankzij het publiceren van het geslacht Van den Berg op het internet heb
ik enkele contacten kunnen leggen met familieleden. Sommige vond ik zelf
en weer andere vonden mij. Zo ook ene Roelof van den Berg die mij een
Email toe zond waarin hij vermelde dat ook hij onderzoek deed naar dezelfde
familie. Enkele gegevens werden uitgewisseld waarvan ik de belangrijkste
bij deze vermeld met dank aan Roelof van den Berg.
De oorsprong van de naam Van den Berg
De familie Van den Berg is een echte Wanneperveense familie. Of beter
gezegd: Dinxterveense familie. Dinxterveen is het oostelijke gedeelte
van Wanneperveen, dat bij de kerk van Kolderveen hoorde. De naam De Berg
heeft betrekking op een boerderij met land in Dinxterveen. Zo stond in
de Meppeler Courant van 17 april 1869 dat voor de weduwe en erven van
Klaas de Boer werd verkocht een perceel bouwland, genaamd De Berg achter
de woning van Roelof van den Berg. De naam De Berg is al oud. In september
1743 werd er land verkocht in het Spraakmanserve door Hendrik Lubberts.
Ten oosten van dit land lag het land van Jan Klaas Vriesen, ten westen
het land van Klaas Klaassen van den Berg, ten noorden de landscheiding
met Giethoorn en ten zuiden De Bergplaatse.
Van
Op de Bult naar Van den Berg
De naam Van den Berg wordt in Wanneperveen voor het eerst gebruikt rond
1680 door Harmen Klaassen van den Berg. Toch
is er alle reden om aan te nemen, dat de naam in feite veel ouder is.
Opvallend is in het verpondingsregister dat allerlei Wanneperveense families Van den Berg (nog niet is bewezen dat zij allemaal
familie zijn) grond hadden in of bij het Thije Bultserve. Uit de registers van de kerk in Kolderveen is op te maken dat in 1610
op de Bult woonden Thije Bult en Peter Bult. Zij waren de roggepacht verschuldigd aan de pastorie in Kolderveen en aan het Convent
Sint Pieter in Utrecht. Uit de registers van Sint Pieter blijkt niet wanneer de bewoners van het ”de Bult” wisselden.
Slechts af en toe werden de registers geactualiseerd. Het ging Sint Pieter er natuurlijk alleen om dat de roggepacht binnenkwam.
In 1544 worden genoemd Jacob Dirks en Roloff (=Roelof) op de Bult. In 1594 worden de registers aangepast. Het blijkt dat Thije Bult
de erfgenaam is van Roelof Lamberts Bult. In 1597 worden opeens genoemd Thije Bult, Peter Bult en Klunder. Later blijkt dat het
hier gaat om Thije Thijs Bult, Peter Thijs Bult, en Jan Bult, die ook de bijnaam ”Klunder” heeft, allen zonen van
Thije Harms.
Peter Bult en Thije Bult ”de jonge” worden nog genoemd - en
leefden dus nog - bij een overdracht van land in het oud archief van het schoutambt Wanneperveen in 1631. Zij waren de bewoners van De
Bult tijdens de tachtigjarige oorlog. Zij zullen ook de belegering en verovering van Steenwijk door de troepen van Prins Maurits
hebben meegemaakt. Hoe de latere Van den Bergfamilies afstammen van deze mensen is nog niet geheel duidelijk, maar dat zij afstammelingen
zijn van deze familie is heel waarschijnlijk. Sint Pieter noemt slechts steeds algemeen: ”de erfgenamen
van de olde Thije Bult (=Thije Harms). In een akte van 1649 worden genoemd Thije Bult, Klaas Bult, Harm Bult en Willem Bult.
Verschillende leden van de familie zijn weggetrokken uit Wanneperveen, om ervoor te zorgen dat het land niet teveel zou worden
versnipperd. Zij verkochten het land aan hun broers of zusters en werden schipper,
in Zwartsluis of ook in Amsterdam. Uit de registers van de kerk van Kolderveen blijkt, dat de roggepacht
in 1660 verdeeld was over Klaas, Peter en Harm Bult (1660).
Kinderen van Klaas Bult, waarschijnlijk:
1. Thijs Klaassen Bult, geb. ca. 1640 te Dinxterveen, Schipper, aanvankelijk te Meppel en Zwolle, vanaf 1680 in Amsterdam, begr. te Amsterdam 13.10.1711; 3 keer gehuwd en vader van 5 kinderen.
2. Willem Klaassen Bult, geb. ca. 1642 te Dinxterveen, Schipper te Meppel, huwt te Meppel 03.03.1669 Marritje Martens; Kinderen uit dit huwelijk:
Klaas Willems Bult, Marten Willems van den Berg en Harmen Willems Bult.
3. Geesje Klaas van den Berg, geb. ca. 1645 te Dinxterveen, nog in leven
in 1726, huwt Klaas Lamberts (1640-1693), Boer en Bakker te Dinxterveen; Kinderen uit dit huwelijk: Lambert van den Berg, Elisabeth van den Berg, Albert van den Berg en Klaas Klaassen van den Berg
4. Albert Klaassen Bakker.
5. Peter Klaassen Bakker, Boer te Dinxterveen; 6 kinderen, waaronder Gerrit Peters Bakker (had ook land te Bults-erve)
6. Harmen Klaassen van den Berg; Kinderen: Klaas Harms van den Berg, Peter Harms van den Berg en Albert
”Alte” Harms van den Berg
7. Jacob Klaassen van den Berg, Schipper te Zwartsluis, kinderen Klaas
Jacobs van den Berg, Lauwe Jacobs van den Berg, Hendrik Jacobs van den Berg, Jan
Jacobs van den Berg en Peter Jacobs van den Berg.
8. Klaas Klaassen Bakker, Boer te Wanneperveen, huwde Marrigje Hulst en later Annigje Luitjes; Kinderen Geertje Bakker, Jantien Bakker, Klaas
Klaassen Bakker, Marrigje Bakker, Trijntje van den Berg, Elisabeth van den Berg
en Hendrik van den Berg; uit de akten blijkt dat deze kinderen neven en nichten waren van de kinderen van Geesje van den Berg en Klaas Lamberts.
Kind van de oude Harm Bult:
Albert Harms van den Berg, huwt 7-2-1692 te Kolderveen met Roelofje Peters.
Kind van de oude Willem Bult:
Pieter Willems Bult, geb. Dinxterveen, Schipper, begr. Amsterdam 15.8.1687,
huwt Amsterdam 30.6.1684 Hilletje
Gerrits Sonnefaas, van Meppel.
De trek naar andere gronden
Zoals hierboven geschreven komt de oorsprong uit Dinxterveen. Echter boven Dinxterveen zien we op de kaart van Nederland het buurtschap De Bult. Het is meer dan aannemelijk dat het hier gaat om het gebied waar Pieter Bult zijn boerderij had staan. Het ligt iets ten NNW van Dinxterveen, net boven Steenwijk. Hieronder zien we een kaart met daarop de trek van de nazeten van Pieter Bult.


Op de eerste kaart zien we dat de familie in eerste instantie nog in Dinxterveen bleef met een kleine uitstap naar Meppel en Hesselingen, om vervolgens weer terug te keren naar Dinxterveen. Met uitzondering van Albert Lamberts van den Berg, 1758, die zich vestigde in Zwartsluis. Maar daarover dadelijk meer. De eerste emigrant van den Berg wordt in 1763 geboren te Sint Johannesga. Vandaaruit is het een klein beetje een komen en gaan en een verspreiding van de familie in het gebied dat in lichtblauw is aangegeven op de kaart hierboven. In vele gevallen zijn de geboorte-, huwelijks- en overlijdensakte aangegeven in een gemeente in plaats van de plaats zelf. We zien vele akten opgemaakt in Gersloot en Opsterland waar diverse plaatsen onder vallen. We zien familie ook opduiken in Jubbega-Schurega, Luxwoude, Tijnje en later in Heerenveen, Drachten en Leeuwarden. Ook zien we een enkele uitstap naar Duitsland, Zutphen en Bergen op Zoom. Maar altijd keerde dezelfde generatie weer terug naar één van bovengenoemde plaatsen of gemeente. Ook zien we een enkeling, en soms hele families, emigreren. Zo vinden we nazaten van Pieter Bult terug in Canada, USA en Australie met als hoofdvader Jacob van den Berg, 1758. De vader van Jacob, Albert Lamberts van den Berg, 1720, vertrok naar Genemuiden om daar een aardige verzameling nazaten te starten die vandaag de dag leven in Genemuiden, Zwartsluis en Kampen. Hij huwde Trijntje Jacobs Wildeboer op1 februari 1754 te Zwartsluis, met wie hij het eerste kind kreeg in Zwartsluis. Het is aannemelijk dat hij dus eerst een tijd in Zwartsluis woonde, wellicht bij zijn schoonouders, om zich later voorgoed te vestigen in Genemuiden. Ook vertrok er familie naar Amsterdam en 's-Hertogenbosch, waar we nu dus ook nazaten vinden.
Hennie
Bonne van den Berg
Een klein stukje van dit artikel moet ik wijden aan Hennie Bonne van den
Berg. Deze man die ik heb gevonden via enkele telefoongesprekken met andere familieleden, heeft mij zijn gehele map
met onderzoek toegestuurd. Dankzij zijn onderzoek is mijn stamboom letterlijk verdubbeld. Ik heb zo enorm veel data uit
zijn map kunnen halen, dat het werkelijk een verrijking was aan mijn gegevens. langs deze weg wil ik dus graag nogmaals mijn dank
(postuum) betuigen aan Hennie Bonne van den Berg.
Pieter van den Berg
Zeker ook niet te vergeten is Pieter van den Berg, woonchatig in Scandinavie. Van hem heb ik erg veel gegevens mogen ontvangen, alsmede 4 generaties die hij, voor mijn voorheen oudste stamouder, heeft gevonden. Daarnaast heeft hij ook die tak van van den berg voor mij toegevoegd waar hijzelf toebehoort.
Het
begin van het onderzoek
Hoe is het allemaal begonnen? De exacte datum weet ik niet meer, maar
schat dat het in 1986 was dat ik aan mijn vader vroeg hoe de stamboom van de familie van den Berg in elkaar zat.
De aanleiding voor deze vraag was, dat ik sinds enkele maanden een computer had en in het bezit was gekomen van een stamboomprogramma.
Vanzelfsprekend moest dat programma gevuld worden met allerhande data. Mijn vader vertelde me dat hij daar
niet zo van op de hoogte was. Wel had hij vernomen dat vermoedelijk één van zijn
neven een onderzoek had gedaan naar onze voorouders. Via enkele telefoontjes zijn wij toen terecht gekomen bij Klaas Gerrit van den Berg.
Deze had namelijk wel wat gegevens verzameld. Enkele copieën en een envelop later had ik deze gegevens in mijn
bezit. Echt veel was het niet, maar het was meer dan voldoende om mijn programma wat te vullen met data. De gegevens bestonden hoofdzakelijk
uit de directe familie van Gerrit van den Berg en Trijntje van der Mei, en zo in één
rechte lijn naar boven.De gegevens werden in het systeem gepropt en bleven
daar zitten.
Leuk en dat was het dan. Om nu echt naar Friesland te gaan en verder onderzoek
te doen zocht ik eerlijk gezegd niet. Jong manneke van 21 en dan al in zo’n duf lokaal hangen en zoeken naar
geesten uit het verleden. Nee, dat zocht ik niet. Was het nu in een straal van 30km te vinden, dan had ik het waarschijnlijk wel gedaan.
Maar ja, water onder de brug. Zo zijn die gegevens jarenlang blijven zitten in de computer zonder dat
er daadwerkelijk iets aan werd toegevoegd.
Mijn
vaders verjaardag
Toen mijn vader jarig werd in 1996 en ik weer zat te hikken van wat nu
weer te geven, ontsprong aan mijn bedorven brein het idee om de stamboom maar eens om te zetten in een leuk klein boekwerkje.
Dat moest hij wel prettig vinden. Nu verliep dat natuurlijk niet zo snel en zou ik het dat jaar niet meer
halen. Geen probleem, ik had een jaar de tijd om het af te krijgen. Zo begon ik met scannen van foto’s en de diverse akten
die ik had verzameld en plaatste het geheel in een mooi overzicht. Toen hij het kreeg in maart 1997 was hij aardig verrast en zeer content
met het overhandigde overzicht van zijn ”FRIESE ACHTERGROND”. Maar tijdens het opmaken van dat boekwerkje, was ik
zelf toch weer aardig nieuwsgierig geworden naar mijn oorsprong. Ik haalde alle copieën weer te voorschijn
die ik destijds had gekregen van Klaas Gerrit. In die papieren vond ik enkele namen die waren doorgestreept en
vervangen door nieuwe namen. Hieruit leidde ik af dat Klaas Gerrit zijn gegevens had gekregen van iemand anders die weer uit een andere
tak van de familie kwam. Dat klopte dus. Na een telefoontje met Klaas Gerrit kwam ik weer op het spoor van Egbert van den Berg.
Internet
Nu het geheel weer was uitgebreid dacht ik bij mezelf dat het wel leuk
zou zijn om het geheel te publiceren op het internet. Zo gezegd, zo gedaan. Enkele weken later was er een redelijk opmaak compleet
om te uploaden op het net. Ik zocht zo veel mogelijk gynealogische sites om mijn homepage aan te
linken. Hiermee hoopte ik weer andere mensen te bereiken die ook onderzoek deden naar dezelfde stamboom. Ook plaatste
ik een oproep op de homepage van het Centraal Bureau voor Gynealogie. Ik kreeg vooralsnog geen reactie die noemenswaardig
was. Wel enkele reacties uit Amerika, Canada en Zuid Afrika met de vraag of wij familie waren. Hellaas ontbrak hier
ook maar de geringste link dus moest ik het antwoord schuldig blijven. Verder zocht ik natuurlijk ook alle gynealogische sites
af op zoek naar enige bekende Van den Bergjes. Met uitzondering van Roelof van den Berg -ja, die van twee pagina’s terug- kreeg ik alleen
reacties van familie waarvan ooit een vrouw was gehuwd met een Van den Berg uit onze stamboom. Hoewel niet direct behorende tot
de stamboom van Van den Berg, werden de gegevens toch verwerkt. Ik had inmiddels een nieuw stamboomprogramma aangeschaft
wat mij in staat stelde om meer gegevens in te verwerken en wat tevens een veel beter overzicht gaf van het geheel.
Bellen
en schrijven voor meer info
Nu moest het geheel dan ook maar doorgezet worden, en de zoektocht naar
meer info zou worden gestart. Nu had ik dus vanaf mezelf naar boven -of naar beneden toe, het is maar
hoe je het bekijkt- een aardig overzicht. Maar wat zat er allemaal nog onder? Ik wilde ook meer weten over de kinderen van de kinderen,
van de kinderen van die kinderen, etcetera. Om zo mijn overzicht zo uitgebreid
en compleet mogelijk te maken. Mijn leidraad voorhet onderzoek was;
Wie is de oudste stamvader en wat heeft hij letterlijk aan nazaten nagelaten?
Vanzelfsprekend wilde ik ook gezichten kunnen plaatsen bij al die namen. Ik ging dus bellen en schrijven naar de broers van mijn opa, Theun van
den Berg. Ik vroeg hen mij wat opervlakkige gegevens toe te zenden over hun kinderen. Daarna volgde natuurlijk weer het kontakt
met deze kinderen met de vraag naar wat uitgebreidere informatie en gegevens over hun kinderen. Hoewel sommigen gelijk bereid
waren om mij ook van dienst te zijn met
fotomateriaal, waren er toch meer waarvan ik niets mocht vernemen. Hellaas,
maar ja niet iedereen kan deze passie naar de voorouders delen natuurlijk. En wat niet is kan nog komen.
Alle
grootouders
Hieruit voortvloeiend besloot ik om naast de primaire stamboom, ook onderzoek
te gaan doen naar de stamboom van mijn andere
3 grootouders. Vandaar de vier families op deze site.
Ger van den Berg
|